Girl, Woman, Other door Bernardine Evaristo, verslag door Louisa Bogaerts en Laura Laenen
Op 20 april hielden we met Hyster-x onze eerste boekenclub ‘Naming Ourselves’ in de bibliotheek van RoSa vzw. Uit die bibliotheek, nieuw voor velen onder ons, leenden velen eerst meer leesvoer. Vervolgens doken we samen in Girl, Woman, Other van Bernadine Evaristo.
Alvorens we haar roman openvouwen en ondersteboven halen, willen we de Britse schrijver en academicus, Bernadine Evaristo, een waardige introductie geven. Haar schrijfdebuut was in 1997, maar ze moest wachten tot 2019 voor haar internationale carrière van start ging. In dat jaar won zij namelijk als eerste zwarte vrouw de Booker Prize for Fiction met deze roman.
Als strijder voor inclusie van schrijvers en kunstenaars van kleur, is haar roman een tegenreactie op de afwezigheid van verhalen over Zwarte Britse vrouwen in het Britse literaire landschap. Ze ziet het als een teken van haar tijd dat haar roman zo wijdverspreid wordt gelezen, en als intersectioneel feministisch collectief juichen we deze grotere aanwezigheid van gemarginaliseerde stemmen in de literatuur toe.
Het boek volgt twaalf heel verschillende personages van kleur van wie de verhalen verstrengeld zijn of raken. Het doet dat wondermooi, zonder leestekens of hoofdletters, in een stijl die doet denken aan slam poetry.
Een gedeeld gevoel was “hoe leuk het is om in twaalf personen hun hoofd te mogen kruipen”. We praatten over gender, racisme, zwart feminisme, intergenerationele verschillen en meervoudige identiteiten. We hadden het over zichtbare versus onzichtbare gelijkenissen en wat het kan betekenen die laatste onverwacht te ontdekken.
Er werd ook voorgelezen:
They married and moved to Peckham
I was their last child and first girl, Amma explained, blowing
smoke into the already thickening fug of the room
my three older brothers became lawyers and a doctor, their obedience
to the expectations of our father meant I wasn’t pressurized
to follow suit
his only concern for me is marriage and children
he thinks my acting career is a hoppy until I have both
Dad’s a socialist who wants a revolution to improve the lot of all
of mankind,
literally
I tell Mum she married a patriarch
look at it this way, Amma, she says, your father was born male in
Ghana in the 1920s whereas you were born female in London in the 1960s
and your point is?
you really can’t expect him to ‘get you’, as you put it
I let her know she’s an apologist for the patriarchy and complicit
in system that oppresses all women
she says human beings are complex
I tell her not to patronize me
Als u dit stil las, lees het dan nog even luidop voor! Of beter nog, vraag het een andere stem.
Juist het feit dat het boek diverse perspectieven biedt en niet dwingend is over wat het betekent vrouw te zijn, werd door velen geapprecieerd. Amma uit het fragment hierboven is unapologetic feministisch, andere personages zijn dat geenszins. Er was echter discussie over de mate waarin een boek educatief moet zijn. “Maar kon het niet diverser in termen van de seksuele identiteit van de personages?” werd er geopperd, en “Moet dat wel in een literair werk? Zijn we dan niet gewoon weer boxen aan het afvinken?”.
Sommigen waren ietwat teleurgesteld in het einde van het boek. Het laatste hoofdstuk, waar alle personages elkaar tegen het lijf liepen op een afterparty, was niet perse nodig, klonk het. Desondanks hadden we onze eigen afterparty en gingen we na de boekenclub nog wat drinken.
Kortom, de verhalen van zoveel verschillende personages, bracht ons dichter bij elkaar. Het doel van deze leesclub, die Laura Laenen organiseert, is dan ook om een coalitie te starten. Een plek waarin we onze meervoudige identiteiten onderzoeken en verbinden met elkaar. We willen de diversiteit binnen de diversiteit onderzoeken, zodat we onze eigen categoriaal denken kunnen verruimen en/of verwerpen. De quote “Stories bring us together, untold stories bring us apart” (Elif Shafak) resoneerde. Een boek als dit na het lezen wegleggen om aan een ander te beginnen was zonde geweest. We gaan met evenveel boek, maar nog meer gedeelde verhalen huiswaarts.